سرویس جهان مشرق - رهبر حزب اصلی اپوزیسیون دولت ترکیه، حزب CHP، در واکنش به نتیجه همه پرسی این کشور، گفت که نیمی از مردم به اردوغان رای منفی دادند و این پیروزی مخالفان است.

" هر رسانه ای که به شما بگوید اردوغان به صورت مشروع نتیجه همه پرسی را برنده شد، همدست یک فریب تاریخی است."

«کمال قلیچدار اوغلو»، دبیرکل حزب جمهوری خواه خلق، حزب اصلی اپوزیسیون دولت ترکیه، در ارزیابی که از نتایج همه پرسی ترکیه برای روزنامه «جمهوریت» انجام داد، خطاب به مخالفان تغییر قانون اساسی که به همه پرسی رای «نه» دادند، نوشت:

" علی رغم سرکوب حکومت که قابل مقایسه با 12 سپتامبر(1980) بود، وضعیت اظطراری حاکم بر کشور و همه منابع نابرابری، نیمی از مردم ایستادند و رای «نه» دادند. من به کسانی که «نه» گفتند، تبریک می گویم. نگذارید کسی ناامید شود. «نه» نباخت. برنده شد."

منظور آقای قلیچدار اوغلو از 12 سپتامبر، اشاره به کودتای نظامی 12 سپتامبر 1980 در ترکیه است که در نهایت منجر به همه پرسی تغییر قانون اساسی در 1982 شد.

" در برابر وضعیت اضطراری، پول و امکانات دولتی، ان ها که رای «نه» دادند، قطعا نباید در برابر سناریویی که در همه پرسی ظاهر شد، ناامید شوند. این نتیجه، به هیچ عنوان نباید مایه ناامیدی باشد. آن ها که رای «نه» دادند، در برابر همه‌ی ارعاب و منابع حکومتی ایستادند. آن ها با شرایط وضعیت اضطراری مواجه بودند. حکومت، پول و کارمندان دولت را در اختیار داشت. در برابر این ها، نیمی از ملت مقاومت کردند و نه گفتند."

به اعتقاد قلیچدار اوغلو شرایط سرکوب حاکم بر همه پرسی، شبیه دوره حکومت نظامی بعد از 12 سپتامبر 1980 بود. در ان برهه، همه پرسی تغییر قانون اساسی در نوامبر 1982 و زیر سایه سنگین کودتاگران نظامی برگزار شد:

" در آن مقطع، در محیط سرکوبی مانند امروز، مخالفان همه پرسی در جوّی از ارعاب دولتی، به مانند مخالفان همه پرسی کنونی، به سر می بردند. در ان زمان هم یک همه پرسی به همین اندازه نابرابر انجام گرفت. ولی تنها 9 درصد رای «نه» دادند. همه پرسی اخیر هم در محیط ارعابی به همان غلظت 1982 انجام گرفت. همان ارعاب علیه مخالفان همه پرسی اِعمال می شد. جامعه تجاری قادر به صحبت نبود و جامعه مدنی را ترسانده بودند. با این حال، این بار کسانی که مخالف بودند، نترسیدند. نیمی از مردم پای صندوق رفتند تا رای «نه» در آن بیاندازند. این نتیجه بسیار مهمی است که حیات سیاسی آینده ما را جهت خواهد داد."

قلیچدار اوغلو در ادامه از مخالفان اردوغان خواست که ناامید نباشند:

" نگذارید کسی ناامید باشد. من به شهروندانی که رای «نه» دادند، تبریک می گویم. نتیجه ای که در نظرسنجی به دست آمد و رای «نه»، نقطه عطفی برای دموکراسی ما ایجاد کرد. با این نتیجه، تحت چنین شرایطی، اردوی «نه» برنده همه پرسی شد، نه بازنده. پس، کسانی که نه گفتند، آن هم در مواجهه با همه نوع نابرابری و ارعاب، نباید دلسرد شوند. بلکه به عکس، باید به آینده امیدوارتر باشند."

او سپس با اشاره به آرای شهرهای بزرگ ترکیه در همه پرسی چنین استدلال کرد:

 " به شهرهای بزرگ نگاه کنید: وقتی به نتایج نگاه می کنیم، می بینیم که تقریبا در همه شهرهای بزرگ، مخالفان پیشتاز بودند. رای «نه» در همه شهرهای بزرگ مهم که در ان ها روابط سیاسی و اجتماعی توسعه یافته است و آگاهی بالایی نسبت به دموکراسی وجود دارد، با فاصله قابل ملاحظه ای پیشتاز بود.این یکی از مهم ترین نتایج همه پرسی بود."

رهبر حزب جمهوری خواه خلق سپس به تردیدها و تشکیک های موجود درباره روند برگزاری همه پرسی و اعلام نتایج هم اشاره کرد: "ما به آراء همه شهروندان احترام می گذاریم، حتی آن ها که رای «آری» دادند. مساله ما این آراء نیست. بلکه مساله ما شورای عالی انتخابات است که مشروعیت این همه پرسی را با مصوبه خود با تردید مواجه کرد(منظوراو تصمیم لحظه آخری شورای عالی انتخابات برای پذیرش رای های بدون مهر رسمی است). به واسطه تصمیم سیاسی کمیسیون، (صحت) نتایج همه پرسی زیر سوال رفته است. این شورا تصمیماتی را گرفت و اجرا کرد که آشکارا به نفع حزب حاکم و همه کسانی تمام می شد که به دنبال رای «آری» در این همه پرسی بودند. ما از مردم خواستیم که پای صندوق ها بروند و رای «نه» بدهند. وظیفه ما نیز حفاظت از آرای آن هاست. ما اعتراضات خود را پیگیری خواهیم کرد. ما باید با قاطعیت تقلب را شفاف و از آرای مردم حفاظت کنیم."

منبع: Cumhuriyet